TEKNİK TERİMLER
ADERANS: Yapışma, bağlanma.
ABSORBSİYON: Emme, absorbe etme.
AGREGA: Kum, çakıl, kırmataş gibi yapı malzemelerinin adı.
APLİKASYON: Projeye göre yapı temelini arazi üzerinde oturacağı alanı belirleme. ASMOLEN: Pişmiş toprak, cüruf ve çimento karışımından yapılmış, ses geçirmez, delikli briket türü.
DÖŞEME: Pişmiş toprak, cüruf ve çimento karışımından yapılmış, ses geçirmez, delikli briket türünden imal edilmiş döşeme.
ATAŞMAN: Proje dışı yapılan işlerin belirtilmesi.
BETON: Kum, çakıl ya da kırmataş, çimento, su ve gerektiğinde katkı maddeleri kullanılarak elde edilen yapı malzemesi.
BRÜTBETON: Çıplak, düzgün yüzeyli beton.
AKS: İki yapı elemanının, ortasından ortasına alınan ölçü, uzaklık.
ALİYNMAN: Hizaya getirme, aynı eksene getirme.
ALKALİ AGREGA REAKSİYONU: Alkali – agrega reaksiyonu, agreganın reaktif silis bileşenleri ile çimentonun alkalileri (Na2O ve K2O) arasında oluşan kimyasal bir olay
ANKASTRE: Bir ucu sabit kiriş, gömme.
APSİS: Yatay koordinat.
ARTER: Ana yol.
BALAST: 40-110 mm çapında kırmataş.
BAYPAS: Çevirme, devre dışı bırakma, aşırtma, kırmataşın konkasörlerde kırılması ve dane çaplarının belirlenmesi işleminde dışarı atılan kirli-ince toz malzeme.
BEKO: Terskepçe, kendine çekerek hendek kazan bir çeşit ekskavatör.
BİMSBETON: Agrega olarak bims agregaları kullanılarak, gerektiğinde kum ilave edilerek yapılan hafif beton.
BİRİM AĞIRLIK: Bir malzemenin ağırlığının hacmine bölünmesiyle elde edilen değer.
BLOKAJ: Taş döşek, 100-150 mm boyutlu taşların zemine döşenip sıkıştırılması.
BORDÜR: Kenar taşı.
BRANŞMAN: Bağlantı kolu.
ÇİÇEKLENME: Sertleşmiş beton içindeki, çimento harcındaki bileşenlerin çözünüp dışarı sızması ve yüzeyde kristalleşip birikmesi sonucu oluşan lekeler.
DANSİTE: Yoğunluk.
DEŞARJ: Boşaltma.
DEVER: İç eğim.
DİLATASYON: Yapılarda deprem, ısı, farklı oturma gibi hareketleri karşılayabilmek için bloklar arası bırakılan aralık.
DOZ: Bir karışıma girmesi gereken miktar.
DOZAJ: Ayarlama, düzenleme.
DURABİLİTE: Kalıcılık, betonun servis ömrü boyunca fiziksel ve kimyasal etkilere karşı koyması, dayanım.
EKSKAVATÖR: Kazma ve yükleme makinası.
ELASTİSE MODÜLÜ: Statik hesaplamada bir gerilimin, kısalma ya da eğilme miktarına bölünmesi ile bulunan değer.
ETÜT: Ön çalışma.
FAY: Yer kırığı, yer çatlağı.
FİLLER: 0,25 mm göz açıklıklı kar elekten geçen ince malzeme, taş unu, mineral toz.
FİNİŞER: Serme ve sıkıştırma makinası.
FİRKETE: U harfi biçiminde bükülmüş betonarme demiri.
FORE KAZIK: Bir boru çakarak, içini boşalttıktan sonra, demirlerini koyup beton döküldükçe kılıf borunun çıkartılması yöntemiyle yapılan kazık.
GABARİ: Yapılacak bir binanın imar planında belirtilmiş azami yükseklik.
GAZ BETON: İnce ve silisli bir agrega ve inorganik bir bağlayıcı madde (kireç veya çimento) ile hazırlanan karışımın, gözenek oluşturucu bir madde katılarak hafifletilmesi yolu ile elde edilen hafif beton.
GERBER KİRİŞİ: Oynaklı (mafsallı) kiriş
GRONÜLOMETRİ: Kum, çakıl, kırmataş gibi yapı malzemelerinin elek analizleri sonucunda tane dağılımının belirlenmesi. Tane ölçüm
GROBETON: Kaba beton, düşük dozlu demirsiz beton
HARÇ: Kargir duvarlar ile iç ve dış sıvaların yapımında kullanılan ve mineral esaslı bir bağlayıcı, harç kumu, su ve gerektiğinde ilave edilen katkı maddelerinin uygun oranlardaki karışımları ile oluşturulan bir yapı malzemesi
İNTEGRAL: Tümlev olarak da bilinir. Matematikte türevi [Dg(x)] verilen bir f(x) fonksiyonuna eşit olan bir g(x) fonksiyonu bulma tekniği
İNCELİK MODÜLÜ: Agrega gradasyon özelliği hakkında bilgi sağlayan ampirik bir sayısal değerdir İncelik modülü = Elek üzerinde kalan agreganın yığışımlı yüzdesi / 100
İSTİNAT DUVARI: Dayanma duvarı
KAPİLER BOŞLUK: Kılcal boşluk
KARKAS: İskelet, bir yapının betonarme, çelik, ahşap gibi taşıyıcı sistemi
KAROT: Zemin, beton, asfalt gibi yapımlardan, özel aygıt (karotiyer) ile alınan silindirik örnek
KAVİTASYON: Su yapılarında rastlanan oyulma olayı
KAYAR KALIP: Düşey olarak sürekli yükseltilebilen kalıp
KLİNKER: Çimentonun temel bileşenleri olan kil ve kireç taşının pişirilmesiyle elde edilen ceviz büyüklüğündeki ürün
KOMPAKT: Sıkı, katı, yoğun
KONSOL: 1-Bir nesneyi alttan ve duvardan destekleyen eğik parça
2- Yalnız bir ucu yapı elemanına gömülü, diğer ucu boşta olan yapı öğesi
KOROZYON: Kimyasal aşınma
KÜR: Betonun priz süresi ve dayanım kazanması aşamasında su kaybı ve hava etkisinden korunması
LENTO: Üzerlerine gelen yükleri taşıyabilmek için kapı, pencere vb. açıklıklarının üst başlarına konan ahşap, çelik ya da betonarme kiriş
LİMİT: Matematiğe yakınlık kavramına dayalı olarak belirlenen ve özellikle bir fonksiyona değerinin tamamlanmamış olduğu bir noktada, bu noktanın yakınında bulunan noktalardaki değerlerine uygun düşen bir değer aramak amacıyla yararlanılan kavaram
LODER: Yüklenici, kepçe
LOS ANGELES AŞINMA DENEYİ: Agreganın aşınmaya dayanıklılığının belirlenmesinde kullanılan deney yöntemlerinden biri
MAFSAL: Eklem, Birbirine bağlanmış parçaların her yönden dönmesini sağlayan bağlantı ögesi
MASİF: 1- Kaplama ya da doldurma olmayan
2- Beton genişlik ve derinliğince aynı olan
MERTEK: Çatılarda kaplama tahtalarını taşıyan, eğim yönünde latalar
MICIR: 4-32 mm dane çaplı kırmataş
MOLOZ: Yapım yıkım artığı
MOMENT: Bir kuvvetin uygulandığı kütleyi bir eksen etrafında döndürme eğilimi
NERVÜR: Diş, damar, kaburga
NERVÜRLÜ DÖŞEME: Bir yönde yaklaşık 50 cm aralı seri kirişimle tek doğrultulu döşeme
NERVÜRLÜ ÇELİK: Üzerinde çeşitli biçimde kabartıları olan betonarme çelik
NİVELMAN: Arazi üzerinde çeşitli noktaların belli bir röpere göre yükseklikleri ya da yükseklik farklılıklarının ölçme eylemi
PARAPET: Balkon, teras, köprü vb. korkuluk duvarları
PERMEABİLİTE: Geçirgenlik
POISSON ORANI: Beton numunelerine elastik bölgede basınç gerilmeleri uygulandığında deney numunelerinde meydana gelen enine birim uzamanın boyuna birim kısalmaya mutlak değerce oranı
POROZİTE : 1 - Gözeneklilik
2 - Bir boşluğun birim dolu hacmine oranı
POZ: Kalem, çeşit
PREFABRİKASYON: Ön yapım, ön üretim
PREKAST: Önceden dökülmüş
PRİZ: Beton ve harçlarının katılaşmaya başlama süresi
PUZOLAN: Tras, kireç ve suyla karışınca sertleşebildiğinden bağlayıcı olarak kullanılan volkanik toprak
RADİJENERAL: Bir yapının tüm büyüklüğü ile zemine oturduğu yekpare temel. Radye temel
RETORDER: Geciktirici
RİJİT: Sert, katı, eğilmez, bükülmez. Oynak ya da esnek olmayan
ROTARİ: Döner. Delicisi dönerek çalışan sondaj makinası
RÖTRE: Büzülme
SEGREGASYON: Ayrışma
SEPTİK (ÇUKUR): Sızdırmaz çukur
SLAMP: Çökme, betonun (kıvamının) ölçülebilen oturması
SOĞUK DERZ: Beton dökümü sırasında uygulamadaki gecikme sebebiyle iki tabaka arasında meydana gelen derz veya süreksizlik
SÖMEL: Temel pabucu
STATİK: 1-Durgun, dingin, herhangi hareketi olmayan
2-Dengeli
ŞAPO: Betonarme kiriş ve döşemelerde aşırı çekme gerilmelerini karşılamak üzere mesnetlerde ek olarak en üst konan özel şekilli demir
ŞÖNT (BACA): Bina yüksekliğince uzanan geniş ana kanala her katın bacasının bağlandığı baca tipi
ŞÜT: Düşme, akım hızını kesme için yapılan basamaklama
TABLİYE: Döşeme plağı
TAŞERON: Bir yapının bir bölümünü sadece işçilik olarak üstlenen sermaye, ekipman ve teknik kadrosu az küçük yapımcı
TRAS: Bağlayıcı özelliği olan volkanik tüf
TUVENAN: Dereden çıkarılmış, elenmemiş ve yıkanmamış, olduğu gibi kullanılan kum çakıl karışımı yapı malzemesi
TÜREV: Matematikte bir fonksiyonun, bir değişkene göre değişim hızı
UNİFORM: Tek biçim homojen eş dağılmış
VAKUMLU BETON: Vakum yöntemiyle içindeki fazla suyun alınarak prizi çabuklaştıran, kalıp alma süresini kısaltan beton
VİBRASYON: Titreşim
VİZKOZİTE: Bir sıvımsı maddenin akmaya gösterdiği karşı koyma.
Ensar-Yapı